اهميت عاقيت به خيري

معيار ارزيابي و ارزش گذاري يک برنامه ، يک عمل ،يک دولت و يک شخص به

پايان و نتيجه کار آنهاست. اين اصل قرآني و علمي به صورت ضرب المثل در کار و

کاسبي مردم راه پيدا کرده است .ضرب المثل مشهور" جوجه را آخر پاييز مي شمارند"

روزانه ورد زبان مردم است و از اين اصل گرفته شده است.

امام صادق(عليه السلام)از جدّش امير مومنان على(عليه السلام) چنين نقل مى کند:

«حَقِيقَهُ السَّعادَهِ اَنْ يَخْتِمَ لِلْرَّجُلِ عَمَلُهُ بِالسَّعادَهِ وَ حَقِيقَهُ الشَّقاوَهِ اَنْ يَخْتِمَ لِلْمَرْءِ عَمَلُهُ

بِالشِّقاوَه؛حقيقت سعادت اين است که، آخرين مرحله زندگى انسان با عمل سعادتمندانه اى

پايان پذيرد، وحقيقت شقاوت اين است که آخرين مرحله عمر با عمل شقاوتمندانه اى خاتمه يابد».1

حضرت در اين حديث مردم را به دو گروه تقسيم مي کند و گروه سومي در نظر نمي گيرد و آن دو گروه

يکي به عنوان سعيد و سعادت مند که با آرم عاقبت به خيري شناخته مي شوند يعني تمام امکانات و وسائل

ضروري بعد از مرگ خود را فراهم کرده و در آخرت بر سر سفره عقايد و اعمالش مهمان است .

گروه دوم گساني هستند که هنگام مرگ دست شان خالي است و حسرت پايان کار آنهاست.

از فحوي اين حديث سرنوشت جوامع هم مشخص مي شود و حکومت و جامعه سعادتمند آن است که

پايان قابل قبول و خوشي براي مردمش ذاشته باشد.چون جوامع از طرفي از تک تک افراد و کارهاي آن

جامعه درست شده و از طرف ديگر هم جامعه داراي مرگ ورشد و نمو است . قرآن به هر دو جامعه اشاره

دارد و آنها را به اين دو گروه تقسيم کرده است؛ مثل جامعه صالح يا طالع ،ظالم يا عادل و... از بعضي

جوامع به نيکي نام ميبرد و از بعضي نام ننگ آنها ذکر مي شود.

به هر حال پيام صريح اين روايت اين است که : مرحله نهايى عمر انسان و اعمال او، بيانگر سعادت

و شقاوت او است.

هرکس سعادت و شقاوت را مي خواهد بشتاسد بايد زانو ادب در پاي منبر حضرت امير بزند تا

سعادت اصلي را از يدلي و مشابه به نشان نشان دهد.

1-بحار الانوار»، جلد 5، صفحه 154، حديث 5